Uitwerking door Björn Quint van een Bijbelstudie door A. Klein Haneveld uitgesproken in Eindhoven ± 1996.
Daniël 9 : 26, 27
26 En na die twee en zestig weken zal de Messias uitgeroeid worden, maar het zal niet voor Hemzelve zijn; en een volk des vorsten, hetwelk komen zal, zal de stad en het heiligdom verderven, en zijn einde zal zijn met een overstromenden vloed, en tot het einde toe zal er krijg zijn en vastelijk beslotene verwoestingen.
27 En hij zal velen het verbond versterken een week; en in de helft der week zal hij het slachtoffer en het spijsoffer doen ophouden, en over den gruwelijken vleugel zal een verwoester zijn, ook tot de voleinding toe, die vastelijk besloten zijnde, zal uitgestort worden over den verwoeste.
De genoemde verzen uit de “jaarwekenprofetie” van Daniël zijn de belangrijkste verzen van het profetisch woord. Zeker 20 profetieën wijzen naar de 70 weken van Daniël. Het zijn ook de verzen waarover veel verwarring bestaat. Die grote verwarring komt voort uit een verkeerd begrip over deze twee verzen. In deze bespreking worden de woorden uit de verzen nog eens grondig onderzocht om te weten te komen wat de juiste betekenis is van deze twee verzen.
Eerste komst
Het eerste gedeelte van vers 26 is niet moeilijk. Daar staat duidelijk dat na 62 weken de Messias “uitgeroeid” zal worden. Als we daar vers 25 bij betrekken dan weten we tot op de dag exact wanneer die 69 (7 + 62 weken) afgelopen waren. Er staat: “Weet dan en versta: van den uitgang des woords, om te doen wederkeren en om Jeruzalem te bouwen, zijn zeven weken en twee en zestig weken; de straten en de grachten zullen wederom gebouwd worden, doch in benauwdheid der tijden“.
Volgens Ab was dat, berekend o.a. aan de hand van Nehemia 2 : 1, in de maand Nisan van 445 vóór onze jaartelling. De meeste berekeningen komen daarop uit of vlak daarbij. Meestal zit er een jaar verschil in, omdat niet iedereen goed raad weet met het jaar 0. In ieder geval is hij tot nu toe nog geen betere berekening tegengekomen.
7 weken + 62 weken is dus 69 weken. De geprofeteerde weken moeten bezien worden als jaarweken en 69 weken van 7 jaar is 483 jaar. Die 483 jaar zijn precies om op het moment van Jezus “intocht” in Jeruzalem. Dus tijdens de eerste komst van Christus. Tot zover is de berekening niet zo moeilijk te maken en te volgen.
“Over úw volk en over úw heilige stad”
De profetie is echter in vers 24 begonnen met: “Zeventig weken zijn bestemd over uw volk en over uw heilige stad, om de overtreding te sluiten en om de zonden te verzegelen, en om de ongerechtigheid te verzoenen en om een eeuwige gerechtigheid aan te brengen, en om het gezicht en den Profeet te verzegelen, en om de Heiligheid der Heiligheden te zal- ven“.
Hier wordt duidelijk geprofeteerd dat een periode voor het volk en de heilige stad (Jeruzalem) afgesloten zou worden. Na zeventig weken zou de “Heiligheid der Heiligheden gezalfd worden”, oftewel Gods Koninkrijk gevestigd worden met daarbij een nieuw verbond of nieuwe start voor Israël en Jeruzalem. Na 69 weken vonden deze gebeurtenissen niet plaats en kwam er dus geen Koninkrijk. Een Koninkrijk dat nog steeds niet op deze aarde gevestigd is.
Nauwkeurig lezen
Sommige uitleggingen wijzen erop dat de 70-ste jaarweek begon toen Jezus met zijn bediening begon. De eerste 3,5 jaar zouden dan overeenkomen met zijn bediening van 3,5 jaar. Met zijn dood zou het gedeelte dat spreekt over “en in de helft der week zal hij het slachtoffer en het spijsoffer doen ophouden” dan verklaard zijn. De tweede helft van de week ging dan in vervulling met de verwoesting van Jeruzalem, ook al is dat minstens 35 jaar later.
Deze uitlegging is nogal populair bij degenen die geen rol meer voor Israël als volk zien, die dus van mening zijn dat de 70 jaarweken profetie al is vervuld en die de kerk of de gemeente tot aan de “Jongste Dag” zien.
Deze uitlegging kan echter niet kloppen. Het vereist nauwkeurig lezen en kennis van de grondtekst om te kunnen zien dat deze uitleg niet kan kloppen.
Messias den Vorst
Allereerst bekijken we de uitdrukking in vers 25 “Messias den Vorst“. Na 69 weken zou de Messias den Vorst komen. Het woord “vorst” betekent “erfgenaam van de troon”. Het betekent ook “voorste”, “eerste” en dat is ook de betekenis van het woord “prins”.
De goede lezer weet dus dat er na 69 weken geen einde zou zijn want de periode moest eindigen met de komst van Christus als Koning. Achteraf gezien is dit ook zo gebeurd. Christus heeft zich alleen nog maar als Erfgenaam gemanifesteerd en nog niet als Koning.
De uitdrukking dat de Messias na 62 weken “uitgeroeid zal worden” is niet goed vertaald en zorgt voor verwarring. De Engelse King James vertaling zegt: “Messiah shell cut off”. Dit betekent een einde van de loopbaan. De Vorst als Erfgenaam zou Koning moeten worden maar werd dat toen niet.
De uitdrukking: “maar het zal niet voor Hemzelve zijn“, betekent dat Hij op dát moment het Koninkrijk, waarover in vers 24 gesproken wordt, niet zou hebben.
Verborgen in het Oude Testament, geopenbaard in het Nieuwe Testament
Ab bewandelt bij dit gedeelte even een zijweg om duidelijk te maken dat in het O.T. dingen bewust verborgen werden. Dingen die later in het Nieuwe Testament geopenbaard werden. Dit was nodig omdat de uitleggers in de tijd van Jezus dan niet zouden kunnen zeggen dat Jezus aan de hand van de profetieën niet de Messias kon zijn.
Hij betrekt hierbij Daniël 2 (4 wereldrijken) en Daniël 2 (vier dieren). Zonder het boek Openbaring vormden deze profetieën geen enkele belemmering voor een aanvaarding van Jezus Christus als de Messias door de Israëlieten.
De vervulling van het tweede deel van vers 26 was ook verborgen in het O.T. De strekking van het tweede deel van vers 26 is dat er tot het einde toe, d.w.z. tot aan het einde van de 70-ste jaarweek, verwoesting zal zijn. De geschiedenis van de Israëlieten en Jeruzalem bevestigt dit.
Het verbond dat gesloten moet worden
Hoe zit het dan met die 70-ste week? De uitdrukking wordt zo niet genoemd in Daniël 9 : 27?
Wel, er staat “een week” en dat past prima in het genoemde rijtje 7, 62 en 1. Vers 27 maakt ook duidelijk dat de 70-ste week aanvangt op het moment dat er een verbond gesloten wordt. In de tekst in de Statenvertaling staat “het verbond”, maar omdat het Hebreeuws geen onbepaald lidwoord kent, hoort het woordje “het” niet thuis in deze tekst. De zin moet volgens een goede vertaling van het Hebreeuws zijn: “Hij zal de velen verbond versterken“. “Versterken” betekent “sluiten” of “geldig worden”.
Dan is het verder interessant wie die “hij” is die het verbond sluit. Volgens de Statenvertalers is het niet Jezus Christus, want ze schrijven “hij” met een kleine letter. Ab sluit zich hierbij aan en wijst erop dat hier de vorst uit vers 26 bedoeld wordt (en een volk des vorsten) die de stad Jeruzalem en het heiligdom zou verderven.
Een verbond inzake Jeruzalem
Het verbond uit vers 27 is dus niet tussen God en mensen maar tussen mensen onderling. Ab z’n mening is dat hier wordt gesproken over het verbond betreffende oost-Jeruzalem als hoofdstad van de Palestijnen. Naar verwachting zal dat binnenkort gesloten wordt tussen Arafat als leider van de Palestijnen en de Israëlische leiders.
De uitdrukking “de velen” slaat dan op degenen die deel uitmaken van de staat Israël. De vorst die komen zal, zal een ver- bond met de velen maken.
Als we het gedeelte uit Daniël 6 : 8, 9 hierbij betrekken, dan wordt duidelijk dat het hierbij om een op papier getekend verbond gaat.
8 Al de vorsten des rijks, de overheden en stalhouders, de raadsheren en landvoogden hebben zich beraadslaagd een koninklijke ordinatie te stellen, en een sterk gebod te maken, dat al wie in dertig dagen een verzoek zal doen van enigen god of mens, behalve van u, o koning, die zal in de kuil der leeuwen geworpen worden.
9 Nu, o koning gij zult een gebod bevestigen en een schrift tekenen, dat niet veranderd worde, naar de wet der Meden en der Perzen, die niet mag wederroepen worden.
De getekende verklaring waaraan nu, veelal achter de schermen, gewerkt wordt is volgens Ab het verbond van de 70-ste week. De eerste dag van de ondertekening van dat verbond is de eerste dag van de 70-ste week. Israël zal vele concessies willen doen om vrede te sluiten met de vijand. Juist de huidige omstandigheden dwingen Israël er toe om concessies te doen, ook met betrekking tot de heilige stad Jeruzalem.
Joodse godsdienst
In tegenstelling tot bijbeluitleggingen die beweren dat het ophouden van het spijsoffer en het slachtoffer in de helft der week betrekking heeft op de dood van Jezus Christus, maakt Ab duidelijk dat dit betrekking heeft op de Joodse Godsdienst.
Voor de orthodoxe Joden bestaat hun aanbidding, volgens de Mozaïsche Wet, uit het brengen van slachtoffers en spijsoffers. Dit gedeelte maakt dus duidelijk dat die hij (Arafat) het is die het slachtoffer en het spijsoffer zal doen laten ophouden. In de praktijk komt het erop neer dat, na 3,5 jaar, de Joodse godsdienst zich moet onderwerpen aan de maytrea en wordt verboden. Maar een klein deel (orthodoxe Joden) zal zich daartegen verzetten. De anderen zullen ten gunste van vrede de overname door het afgodsbeeld accepteren.
Afgodsbeeld
We zijn inmiddels aangekomen bij het laatste deel van vers 27. Daarin wordt gesproken dat: “over den gruwelijken vleugel zal een verwoester zijn”. De gruwelijken vleugel betekent: afgodsbeeld (gruwel = afgod, vleugel = bescherming + geestelijke dingen). De maytrea is satan en is dus beslist een gruwel in de heilige plaats Jeruzalem. Geen wonder dat de profetie zegt dat er over die gruwelijken verwoester een verwoester zal zijn. Wij weten wie dit is. Christus zal zelf ingrijpen aan het eind van de zeventigste week.
In de laatste regel van vers 27 staat “zal uitgestort worden over den verwoeste“. Het woordje “over” is niet goed vertaald. Er hoort eigenlijk te staan: “op”. Wie Schrift met Schrift vergelijkt, merkt ook op dat in Matthéüs 24 : 15 over dezelfde “gruwel der verwoesting” wordt gesproken. Daar staat:
Wanneer gij dan zult zien den gruwel der verwoesting, waarvan gesproken is door Daniël den Profeet, staande in de heilige plaats, (die het leest de merke daarop)”,
Matthéüs 24 spreekt in z’n geheel over de wederkomst van Christus, dus over de 70-ste week, en is alleen gericht aan het volk Israël.
Onderhandelingsrondes tussen de Palestijnen en Israël
De 70ste week van Daniël moet nog aanvangen en de tekenen van deze tijd, gekoppeld aan het inzicht over de partijen die een rol spelen in Daniël 9 : 26, 27, maken duidelijk dat de laatste onderhandelingsrondes tussen de Palestijnen en Israël over de heilige stad Jeruzalem, een nieuw tijdperk gaan inluiden.
Vóórdat de 70ste week aanvangt zal de Gemeente van Christus opgenomen zijn in de lucht.